
Chin hngakchia:Kum4 Esther Hnam Te nih’India ram mipi khuaruahar in a tuah hna.Video
Esther Hnam Te kan Farnu hi chin hngakchia a si i a nih hi Mizo ram ah a um mi asi tu lio ah india ram mipi khuaruahar in a chiah tu hna chin hngakchia pakhat asi i mipi zong nih an uar taktak mizong asi.
Zeiruang ah dah khuaruahar in cun a chiah hna kan ti ah cun a nih hngakhia kum4 te lawng asi riko nain hlasak a thiam taktak mi asi a aw zong a sang hlei ah hlasak zong a thiam bakmi asi caah india ram mipi cu an khuaruahar ko video hi rak zoh ve uh a tang hi video asi.
𝐂HIN IDENTITY HUMHAKNAK HRIAMNAK HARBIK CU MIPHUN PARTY KUTAH CHIN COZAH LE CHIN STATE HLUTTAW CHIAH
Ka ruat thiam hram ulaw ka hun peh rih ta lai. Phasabala Party nih Chin cozah an rak ser i zeidah a cang? CND ni a rak thi. Khuaci an rak mui. Chin vunci hmasabik Pu Vum Tho Maung kha cu humhak a rat pei a thih pah kha. Kan identity ahim lo!
USDP nih Chin cozah an rak ser ṭhan i zeidah a cang? Pura an hnuai hnik. Lam tiang kan zawh kha! Vawleipi in pei khuaci kan muih kha! Kan biaknak a him lo!
NLD nih Chin cozah an ser hoi i zeidah a cang? Kan ram Ghui Kyum khua cu Mague ramah a phan. Zeitlukdah a poi! Kan ram le vawlei a him lo!
Hi party hna hi zei party an si? Kawl nih cunglei in chaktlaihmi le Policy hruaimi lawngte an si. Cucaah Kawl Party tang ahcun kan nunphung, kan caholh kan biaknak, kan ram le vawlei––kan identity a him um lo kan ti tawn. Cucu “facts” asi.
Dr Lian Sakhong nih “In defense of of Identity” timi cauk a chuah. Hi tin a tial: “𝑊𝑒, 𝑡ℎ𝑒 𝑒𝑡ℎ𝑛𝑖𝑐 𝑛𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛𝑎𝑙𝑖𝑡𝑖𝑒𝑠 𝑖𝑛 𝐵𝑢𝑟𝑚𝑎, 𝑎𝑟𝑒 ℎ𝑜𝑙𝑑𝑖𝑛𝑔 𝑎𝑟𝑚𝑠 𝑖𝑛 𝑜𝑟𝑑𝑒𝑟 𝑡𝑜 𝑑𝑒𝑓𝑒𝑛𝑑 𝑜𝑢𝑟𝑠𝑒𝑙𝑣𝑒𝑠, 𝑡𝑜 𝑑𝑒𝑓𝑒𝑛𝑑 𝑜𝑢𝑟 𝑝𝑒𝑜𝑝𝑙𝑒𝑠, 𝑡𝑜 𝑑𝑒𝑓𝑒𝑛𝑑 𝑜𝑢𝑟 ℎ𝑜𝑚𝑒𝑙𝑎𝑛𝑑𝑠, 𝑡𝑜 𝑑𝑒𝑓𝑒𝑛𝑑 𝑜𝑢𝑟 𝑤𝑎𝑦𝑠 𝑜𝑓 𝑙𝑖𝑓𝑒: 𝑜𝑢𝑟 ℎ𝑒𝑟𝑖𝑡𝑎𝑔𝑒, 𝑜𝑢𝑟 𝑐𝑢𝑙𝑡𝑢𝑟𝑒, 𝑜𝑢𝑟 𝑙𝑎𝑛𝑔𝑢𝑎𝑔𝑒, 𝑎𝑛𝑑 𝑜𝑢𝑟 𝑟𝑒𝑙𝑖𝑔𝑖𝑜𝑛. 𝑇ℎ𝑖𝑠 𝑖𝑠 𝑡ℎ𝑒 𝑠𝑡𝑟𝑢𝑔𝑔𝑙𝑒 𝑡𝑜 𝑑𝑒𝑓𝑒𝑛𝑑 𝑤ℎ𝑜 𝑤𝑒 𝑎𝑟𝑒 𝑎𝑛𝑑 𝑤ℎ𝑎𝑡 𝑤𝑒 𝑎𝑟𝑒 𝑎𝑠 𝑎 𝑝𝑒𝑜𝑝𝑙𝑒, 𝑎𝑠 𝑎𝑛 𝑒𝑡ℎ𝑛𝑖𝑐 𝑔𝑟𝑜𝑢𝑝, 𝑎𝑛𝑑 𝑎𝑠 𝑎 𝑟𝑒𝑙𝑖𝑔𝑖𝑜𝑢𝑠 𝑔𝑟𝑜𝑢𝑝: 𝑡𝑜 𝑑𝑒𝑓𝑒𝑛𝑑 𝑜𝑢𝑟 𝑖𝑑𝑒𝑛𝑡𝑖𝑡𝑦! 𝑇ℎ𝑜𝑠𝑒 𝑠𝑖𝑥𝑡𝑦 𝑦𝑒𝑎𝑟𝑠 𝑜𝑓 𝑐𝑖𝑣𝑖𝑙 𝑤𝑎𝑟 𝑖𝑛 𝐵𝑢𝑟𝑚𝑎 𝑐𝑎𝑛, 𝑡ℎ𝑒𝑟𝑒𝑓𝑜𝑟𝑒, 𝑏𝑒 𝑠𝑢𝑚𝑚𝑎𝑟𝑖𝑧𝑒𝑑 𝑎𝑠 “𝑓𝑖𝑔ℎ𝑡𝑖𝑛𝑔 𝑓𝑜𝑟 𝑖𝑑𝑒𝑛𝑡𝑖𝑡𝑦”
Kum 70 kan dohthlennak nih a khelmi hi kan biaknak, kan caholh, kan nunphung, kan ram le vawlei––kan identity vialte humhak kilven ṭhanchoternak caah asi.
Kawl Party in Chinram a ukmi hna hi Chinmi zong khi an si men ko lai. Nain, nutakfa nih inn le lo an zohkhenh le nuchunfa nih an zohkhenh aa khat deuh rua lo. Cozah ngei lo bantuk hna khi kan lo hnik tawn.
Tulio ah khuathlang unau hna zeidah an cang! Assam he ramri an buai. Pe khat det zong khi an duh veve lo. Central cozah tiang nih an hun tlangtlak hna. Sianghleiruunn buu, mino buu, nuhrin covo buu, biaknak buu le cozah an zapi in ramri leiah an pawk––thisen tiang a chuak!
Kawl le Mizo nih an ram le vawlei an humhakning lungput cu “nationalism” ah hram a thla. 2014 ah ” 𝗥𝗮𝗺 𝗹𝗲 𝗩𝗮𝘄𝗹𝗲𝗶 𝗛𝘂𝗺𝗵𝗮𝗸: 𝗞𝗮𝘄𝗹, 𝗠𝗶𝘇𝗼 𝗹𝗲 𝗖𝗵𝗶𝗻 𝗟𝘂𝗻𝗴𝗽𝘂𝘁” tiah The Chinland Post ah capar kan rak ṭial kha.
1990 thimnak kha ralkap nih uknak rak kan chan sehlaw UNLD hruaimi Miphun Party nih Chin cozah cu a ser ko lai. Miphun Party hna nih an rak tei.
Tutan thimnak ah ka kuaruah a harbik bia cu: “𝗺𝗶𝗽𝗵𝘂𝗻 𝗰𝗼𝘃𝗼 𝗰𝘂 𝘇𝗲𝗶𝗱𝗮𝗵 𝗮𝘀𝗶 𝗶, 𝗸𝗵𝗼𝗶𝗸𝗮 𝗸𝗮𝗻 𝗹𝗮𝗸 𝗹𝗮𝗶” timi le “𝗠𝗶𝗽𝗵𝘂𝗻 𝗣𝗮𝗿𝘁𝘆 𝗱𝗶𝗿𝗽𝗶 𝗰𝗮𝗮𝗻 𝗮𝘀𝗶 𝗿𝗶𝗵 𝗹𝗼” timi bia hi an si. Tuni Pi Chin Chin Pekthang kha “zeidah campagin ah a harbik na ti” tiah an hal i, “𝑎 ℎ𝑎𝑟𝑏𝑖𝑘 𝑘𝑎 𝑡𝑖𝑚𝑖 𝑐𝑢: 𝑘𝑎𝑛 𝑟𝑎𝑘 𝑡𝑙𝑎𝑢𝑛𝑖𝑛𝑔 𝑎 𝑡𝑎𝑘𝑖𝑛 𝑘𝑎 ℎ𝑚𝑢ℎ𝑚𝑖 𝑎𝑠𝑖” tiah ati.
Bia kai hal: zeiruang hme ralkap ukchan ah Mizoram le Chinram ramri: Mawhre, Laki, Saiha, Lawngtlai, Champhai, Farkawn, Thekte le Manipur ram: Lamka le Behiang te hna ah Laitlang khua 100 leng sawm in mi a thong leng ramkhel Federal Training kum tampi kan rak pek cang ko hna kha ta, ka ti. Ramleng in kum 10 leng ramkhel cabia cu kan thiam lo bu tein kan ṭial, “ramkhel tiluan le ram hruainak phung, Chin nationalism le political awarnesee” deuh an si. Ramri i rian thotho kha kan pehzulh!
Kan Miphun Party kutah nawlngeihnak a um a herhning a caan hi kum 70 hmanh khi kan tlai lei cang.
Kan ram le vawlei, kan biaknak le nunphung, kan caholh le kan limhang vialte humhak kilvennak caah hriamnak harbik le ṭhabik cu Miphun Party kutah Chin cozah le Chin State Hluttaw chiah hi asi. Cucu Chin mipi nih November 8, 2020 ah biakhiahnak kan tuah hna lai. Tutan cu miphun nih biakhiahnak kan tuahmi a dik lai timi beiseinak kan ngei.
Miphun Party kutah Chin cozah le Chin State Hluttaw kan chiah ni cu mi tampi hi kan mitthli hmanh a tla te men lai. Credit: Salai Van Lian Thang