
Salai Van Lian Thang Bantuk Pasaltha Lungput Hi Chin Miphun Nih Kan Herh Tuk Lio Caan A Si
KNU cathanh – Karen Miphun Party kuang cingcing ah mee sanh ding, an ti.
KNU tuanbia ah a tang te lai. KNU hi EAOs lakah damtipah hmasatu le thingkung bang kan ibochan tawnmi an si. Manerplaw cu dohthlennak tuahmi hna kan London asi tawn.
London um MNF hruaitu Pu Laldenga bia kaakhat tape tlunpimi nih Mizoram ah Congress Party cozah a kaiter. Cu nih MNF le India cozah kar “remdaihnak” kutka pi a hun! Kum 30 a kal cang.
Tlangcung miphun nih tulio ah kan kawltung phaknak ah lampi pahnih kan ngei – armed struggle le electoral politics!
“Tawhlanzi” tuah lio caanah Tlangmi ca ahcun “electoral politics” hi “party politics” sawhsawh asi lo, a biapi ngaimi “miphun politics le ram politics” asi.
KNU nih mah hihi an ifiang ti a hun lang. NCA minthu an si. Nain, chim a herhmi cu ralṭha tein a caan te-ah an chim.
Hi miphun hna nih hin Tlangmi kutah “power” ngaingai hi an chia duh bal lo.
Parliamentary Democracy chan (1947 Phunghram) ah pohmah 197 in an kan tlaih. Pu Za Hre Lian, Chin Congress Party le U Nu, Phasabala cu fakpi in an rak isu! Tuanbia ah U Nu mui a chiatter ngai.
Disciplined Democracy chan (2008 Phunghram) kan hun phan i pohmah 261 in an kan tlaih ṭhan. Dr Aye Maung, Arakan National Party le DASSK, NLD cu fakpiin an isu! Zeidik lawh te lai..
2020 thimnak hnu an ṭhinh locun boruak sualsannak a tam khun te lai. Hihi cu an taza lo tuk ka ti, a fair lo tuk! Democracy phung kalh in Tlanghram kine le rili kine tiang nawlngeih dih khi an duh.
Hi hna thil an kalpining hi chanbia thlirin lungfim tein tlaih thiam khi a hau. Hi cu party he aa seng lo; tlangmi asi poah dihlak he aa tlai. Time to rise above partisan interests!
“Power” hi cu kan tei hna zongah phung upadi phunphun hmangin an kham rih te men lai. Nain, “mandate” a biapi tuk, tuahnak nawl, လုပ်ပိုင်ခွင့်. “Mandate” cu kan miphun kut chungah him tein chiah khi a hau.
USA cu ram 13 nih sermi. Netherlands ram cu ram pali (Netherlands, Aruba, Cracao le St. Maarten) ikomhmi. United Kingdom cu ram pali (England, North Ireland, Sotland le Wales) ifonhmi. Union of Burma cu ram pali (Kawlram, Kachinram, Chinram, Shanram) nih sermi. Hi thlarau muru hi a biapi. Panglong khuaah “bia” in kan ram an rak lak, tutan “mee” in kan ram hi an kutah kan ap rih ko lai maw timi hi ihal a biapi.
“Mandate” kan miphun kutah a um cun an khelruh phelh bantuk asi. “Aanaa” nan kan pek lo zongah kan Chinram le kan vawlei cu kan kut chungah a um ti a langhter. Nay Pyi Daw in nan kan uk zongah nanmah ta kan si lo ti khi a hmuhsak. Kawl le Vai nih kan cungah nawl nan ngeih zongah kan miphun aiawh in chimnak nawl cu nan ngei kho lo timi hmual a ngeimi message khi a phorh lai.
“Political Mandate” nih miphun hmaizahnak mithmai limhang a ngeihter tawn. Cu nih iapkhawhnak (awzaa) a chuahter. Politics ahcun cucu a biapi. Political Dialogue lioah hin a biapi khun!
Mandate kan kut a um cun: CND ah hnutlar ah an kan ṭhutter ti bantuk kha a um ti lai lo. “Power” lawng siloin “mandate” zong an kutah kan chiah caah mah bantuk kha a cang.
Shan–SNLD le Arakan–ANP nih an langhter. “Power” cu an pe duh hna lo. Nain, “mandate” cu an kut chungah a um. Cu nih iapkhawhnak “awzaa” le “teih-kha” limhang le thlahu vangpa a ngeihter hna.
Hriamtlaibu caah “awzaa” cu ralkap thazaang le kuan le zencing hna in ara men lai. Political Party ca ahcun “mee” in a ra. Tenat sungphiat vs meezung sungphiat! Pahnih in ithuanh aṭha.
2020 thimnak hi miphun pakhat caah “aanaa” ca lawngah asi lo, “awzaa” limhang ca zongah asi. “Power” lawng a biapi lo, “mandate” hi a biapi hringhran!
KNU nih damti a hun kan pahpi ṭhan. Rev. M. Thawng Kam cabia ka rel, lung asi ngai. Thlarau lei kan pa le zong Adam bang daiziar in an um ti lo, kan lung aa lawm.
Biatak a chimmi cu biatak nih a luatter hna lai. Sawhsawh a chimmi cu sawhsawh in an dong tawn. Biatak chim le aupi caan asi. Credit: Salai Van Lian Thang