Chin mi nin:USA kan kal duhnak a ruang le’Kan luh khawhnak a ruang phuan dih asi cang hi.

World News

America tuanbia ah hin min a rak thang ngai i, mipem tam tak nih America an rak fuhnak a ruang, America um cia mi hna zong nih California westcost lei ah a pemnak a ruang hna a rak um. Gold! Gold! Gold!, Sui, Sui, Sui! a chuak tiah mi kip hmur ah Sui lawngte… Minung sing 3 (300,000) leng nih Sui cu a fuh ne ai. Cu cu 1848 kum hramthawk lei ah khan a rak si. James W. Marshall timi pa nih hin a dum chung ah suitlang pi cu a rak i hmuh in ai thawk.

Suah lek in vulei an thai luklak in suitlang a cuai cuai in an rak hmuh tung. Sui ruang ah cun damiah le mitha lo zong cu an rak karh ve.Mi nih an chim cio i Sui cu a kenkip in fuh cio asi. Nichuah lei Main le New York, Biston lei a rami hna cu Indiana hrawng i Red Indian ral ttih le phan bu in nitlak lei ah cawleng le, rangtum he an rak kal. Canada lei in hawhra tlang hna pal in an rak fuh. Zalam zong ah mi cheu cu an rak thi, an rak pul.

Sui fuh ah cun an rak i thawh cio. Nain, cu lak ah cun Sui a la thiam taktakmi cu mi tlawm te an si. Suah lek le pawhpia hman cu ho poh nih an thiam dih. Vulei le ti he ai cawhmi sui lak belte ~ can zei maw zat an cawn hmaset a herh. Cu ah cun minung phun (2) an rak um ti asi. Phun khat cu bunban atha, hriamnam zong an nei, vulei cheih an thawng bak. Vulei cu veitia an cawh i, suitlang pipi hmuh ding cun an cheih. Ni le khua, kum le caan nih a lanh taak hna. A donghnak ah lawng karang in an kir. “Eh, kan van a chia” an ti mei.

Adang phun khat an um. An nih cu Europe ah leithuan le satil zuat lawng an rak thiam. Sui cu brile a braw an thei loh. California an phak in Sui kong a theimi, Sui cawhning a thei mi sin ah an ngun sawmza pek in, an rang le an neihchiah an pek i an cawng. Kum 1 ah phaisa an hmu rih lo. An theih deuh deuh, a tha deuh deuh, vulei a nak mi chung in Sui a engmi tete an i sem kha an hmuh thiam cang. Vulei dip tete a biapit ning an theih. Dar kho le talawn in an vamh i leidip men khan Sui tlangpi pi an i sem ai!

Um…. 1856 kum hrawng ah cun, Sui khur in a rum mi nih California cu an khua ah an ser. 1990s ah cun Charlie Chaplin tiang a phan . Nihin ah cun, Sui cuai khat nak in California khuapi ah vulei pe 10 a man fak deuh cang rua. Chanthar ah an Gold Rush cu… Silicon Valley le New York i Timesquare le Wall Street hrawng ah asi cang ne ai.